Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 roku o godz. 17:00 (w tzw. Godzinę „W”) na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej, gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora”. Jego celem było wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej.
Do walki przystąpiło około 30 tys. żołnierzy Okręgu Warszawskiego AK. Dostęp do broni miało zaledwie 10 procent z nich. Garnizon niemiecki liczył 20 tys. w pełni uzbrojonych żołnierzy.
Pomimo licznych strat, do Powstania przyłączali się nowi ochotnicy – żołnierze i cywile. W Powstaniu ramię w ramię z mężczyznami brały udział kobiety i dzieci. Najmłodszym uczestnikiem walk był Jerzy Szulc ps. Tygrys. Miał 10 lat. Jego udział w Powstaniu, a także innych dzieci i młodzieży, upamiętnia pomnik Małego Powstańca. Znajduje się on przy ulicy Podwale u zbiegu z ulicą Wąski Dunaj.
Powstańcom mogły przyświecać różne cele przystąpienia do walki, ale we wspomnieniach uczestników często powtarzały się podobne motywacje. Spełnienie patriotycznego, żołnierskiego obowiązku i wyzwolenie stolicy spod władzy znienawidzonego okupanta.
„To był zryw pochodzący z serca, bez przymusu. […] Widać było wspólnotę” – tak powstanie wspominała Wanda Figiel, która była łączniczką w stopniu starszego sierżanta.
Mimo, że miało ono miejsce wiele lat temu, jego ślady możemy spotkać w Warszawie do dzisiaj. Oprócz ludzi, którzy przekazują historię z pokolenia na pokolenie, niosą ją także pomniki i miejskie mury. Na zdjęciach widzicie pozostałości jednej z bardziej znanych i ważnych dla Powstania budowli. Był to budynek Banku Polskiego. Powstańcy zajęli budowlę 3 sierpnia, by bronić jej przed okupantem. Jej umiejscowienie dawało bowiem duże pole do ataku na Stare Miasto. Polacy za wszelką cenę chcieli tego uniknąć i zacięcie bronili gmachu blisko przez miesiąc.
Powstanie Warszawskie, choć było planowane na kilka dni, trwało 63. Zginęło w nim od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po upadku powstania Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.
Dla uczczenia pamięci powstańców, co roku 1 sierpnia o godz. 17:00, w całej Warszawie wyją syreny. Zwyczajowo ludzie zatrzymują się wtedy, by oddać hołd przodkom, którzy walczyli o wolną Polskę.
Zatrzymajcie się i Wy.
Wpis na podstawie informacji na stronie Instytutu Pamięci Narodowej oraz Muzeum Powstania Warszawskiego.