Turew | Zespół Parkowo–Pałacowy

Zespół Parkowo–Pałacowy
w Turwi

zwycięzcą Konkursu Nasz Zabytek

województwo wielkopolkie, edycja 2023


Mieszkańcy gminy Kościan wzięli sprawy w swoje ręce i zainicjowali zmiany, które już przynoszą wspaniałe efekty.
Zaczęło się od Konkursu Nasz Zabytek Fundacji Most the Most, ale na tym nie koniec!
Zespół parkowo-pałacowy przejdzie już niedługo przemianę. Po rewaloryzacji będą korzystać z niego mieszkańcy gminy.
To wszystko dzięki zaangażowaniu lokalnych społeczności, przedstawicieli Turwi i miejscowych organizacji.
Poznaj ich historię!


Aktualności z Turwi


Pałac Chłapowskich od dawna czeka na powrót do dawnej świetności. Kilka lat lat temu odbyły się spore remonty, ale nadal wymaga poważnych nakładów. Pałac w Turwi to miejsce nierozerwalnie związane z historią, tradycją oraz dziedzictwem kulturowym Polski. Pierwsze udokumentowane informacje o turewskim folwarku pochodzą z końca XVI wieku. Pałac w Turwi został wybudowany w latach 1760 – 1770 przez Ludwika Chłapowskiego. Dwupiętrowa rezydencja z reprezentacyjnym piętrem i mieszkalnym poddaszem powstała na planie prostokąta i odzwierciedlała barokowe zasady osiowości i symetrii. W latach późniejszych pałac był przebudowywany, a generał Dezydery Chłapowski nadał mu wyraźne akcenty neogotyckie. Na piętrze znajdują się cenne sztukaterie zaprojektowane przez Ignacego Graffa z Rydzyny. W latach 1847-1848 dobudowano do pałacu kaplicę NMP Niepokalanie Poczętej w stylu neogotyku angielskiego.

Wokół pałacu rozciąga się park dworski w stylu angielskim o powierzchni około 22 ha, zaaranżowany przez znanego francuskiego ogrodnika Augustyna Denizot. Pałac wraz z parkiem od 1965 roku są wpisane są do rejestru zabytków i stanowią jeden z najcenniejszych historycznych obiektów ziemi leszczyńskiej. To właśnie w Pałacu w Turwi, w Wielkopolsce, po raz pierwszy na polskich ziemiach w życie została wcielona przełomowa idea pracy organicznej. To w tym domu powstało pojęcie i hasło „pracy organicznej”, które potem zostało opublikowane przez ówczesnego zięcia właściciela majątku gen. Dezyderego Chłapowskiego – Jana Koźmiana w „Przeglądzie Poznańskim”. W tym samy czasie, w XIX w. w pałacu powstały podwaliny nowoczesnej agrononomii , agroekonomii i agroekologii. Ponadto majątek gościł w swych murach wielu znamienitych gości, to w turewskim salonie odbył się bal z Napoleonem opisany przez Adama Mickiewicza w „Panu Tadeuszu”.

Po zakończeniu wojny ulokowano w nim siedzibę PGR-u. PGR gospodarował w pałacu 5 lat i w tym czasie doprowadzono go do całkowitej ruiny. W pierwszej połowie lat 50-tych pałac został przekazany Polskiej Akademii Nauk, której służy do dziś. W tym czasie działała w pałacu prowadzono badania nad funkcjonowaniem ekosystemów krajobrazu rolniczego oraz zasadami ochrony środowiska przyrodniczego. Dzięki staraniom Instytutu Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w 1992 r. utworzono Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego nawiązujący do zainicjowanej przez Generała tradycji urządzania obszarów wiejskich i chroniący przede wszystkim historyczny, urozmaicony krajobraz rolniczy z siecią zadrzewień śródpolnych. Ukształtowany przez gen. Chłapowskiego krajobraz, tak różny od typowego monotonnego krajobrazu rolniczego, doceniony został przez Komisję Rolnictwa Unii Europejskiej i uznany za wzorcowy dla obszarów rolniczych Niżu Europejskiego przykład planowania, zarządzania i ochrony krajobrazu.

Opis powstał dzięki Pani Sylwii z miejscowości Kopaczewo

Po rewaloryzacji zabytek będzie miejscem spotkań mieszkańców. Będą się tu odbywać wydarzenia związane ze sztuką, kulturą, historią oraz zabawą.

W 2023 roku Fundacja Most the Most ogłosiła Konkurs Nasz Zabytek w województwie wielkopolskim. Jego mieszkańcy zgłaszali obiekty, którym chcieliby dać nowe życie. Dla jednego zwycięskiego obiektu w województwie Fundacja przewidziała grant w wysokości 1 miliona złotych. Cel? Rewaloryzacja zabytku i dostosowanie go do potrzeb lokalnej społeczności.

Mieszkańcy gminy Kościan podjęli inicjatywę i wspólnie zgłosili w konkursie zespół parkowo-pałacowy w Turwi (który jest własnością skarbu państwa).
Dzięki ich zaangażowaniu i otwartości na współpracę zarządców Turwi, zabytek ten zwyciężył w konkursie w województwie zachodniopomorskim. Spełnił on kryteria konkursowe oraz zdobył największą liczbę punktów.

Po ogłoszeniu wyników przyszedł czas na II Konkurs Nasz Zabytek. Mieszkańcy, skupieni wokół zwycięskiego obiektu, ponownie mogą zabrać głos i zgłaszać pomysły na użytkowanie budynku. Przedstawiciele Fundacji Most the Most spotkali się z lokalną społecznością i włodarzami Turwi na konsultacje pomysłów.

478

zgłoszeń
wpłynęło w pierwszym etapie
konkursu dla woj. wielkopolskiego w 2023 r.

41

obiektów zgłoszono
do konkursu

28

zabytków
przeszło ocenę formalną

39

Grant od Fundacji Most the Most wynosi 1 milion złotych.
Te pieniądze zostaną wykorzystane na remont i przystosowanie budynku do potrzeb lokalnej społeczności.

Scroll to Top
Skip to content