Giżyn | Kościół poewangelicki

Kościół poewangelicki
w Giżynie

zwycięzcą Konkursu Nasz Zabytek

województwo zachodniopomorskie, edycja 2023


Mieszkańcy gminy Nowogródek Pomorski wzięli sprawy w swoje ręce i zainicjowali zmiany, które już przynoszą wspaniałe efekty.
Zaczęło się od Konkursu Nasz Zabytek Fundacji Most the Most, ale na tym nie koniec!
Poewangelicki kościół przejdzie już niedługo przemianę. Po rewaloryzacji będą korzystać z niego mieszkańcy gminy.
To wszystko dzięki zaangażowaniu lokalnych społeczności, przedstawicieli Giżyna i miejscowych organizacji.
Poznaj ich historię!


Aktualności z Giżyna

1 2

W Giżynie, stosunkowo małej wsi liczącej ok. 400 mieszkańców są aż dwa kościoły; poewangelicki dziś nieużytkowany oraz katolicki. Dlaczego? Aby poznać odpowiedź trzeba cofnąć się do lat 20. XX w. kiedy to Pomorze Zachodnie, leżące ówcześnie w granicach Niemiec, cierpiało na głód rąk do pracy. Prócz akcji kolonizacyjnych mających przyciągnął nowych mieszkańców sprowadzano również robotników z Polski. Polska społeczność się rozrastała, potrzebowała katolickiego kościoła, który jej staraniem powstał na początku lat 30. Do końca II wojny światowej funkcjonowały dwie świątynie, po jej zakończeniu ewangelicka została przekształcona na magazyn nawozów. Przez te siedemdziesiąt lat obiekt nie był inaczej wykorzystywany i do dziś służy jako magazyn tyle, że już nie nawozów.

Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków prowadzonego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Zbudowany w stylu neogotyckim, na kamiennym fundamencie, ściany wykonano z kamienia uzupełnionego cegłą, pierwotnie otynkowany, do dziś posiada czytelne sztukaterie. Dach prosty dwuspadowy pokryty karpiówką. Składa się z nawy głównej o wymiarach ok. 17 m x 9 m i wieży ok. 4 x 5 m. Przestrzeń nawy głównej podzielona na trzy równoległe części drewnianymi kolumnami podtrzymującymi strop, znajdujący się na wysokości ok. 5 m. Na kolumnach widoczne pierwotne malowanie, zachowały się pozostałości stolarki okiennej. Widoczne pozostałości chóru, miejsca montażu organów, zakrystii. Stan zachowania dostateczny, dach zachował geometrię, natomiast pokrycie dachowe jej nieszczelne, widoczne zacieki wewnątrz. Stan więźby dachowej dobry z wyjątkiem miejsc infiltracji wody, gdzie widoczna jest korozja biologiczna. Stan ścian jest dobry, brak pęknięć, zawilgocenia, z wyjątkiem jak wcześniej wspomniano miejsc, gdzie wnika do wnętrza woda. Wnętrze obiektu posiada wielki potencjał do adaptacji na funkcje społeczne. Przestrzeń, akustyka, klimat, historia, położenie, duch tego miejsca wzbudzają w odwiedzających uczucia, których nie wywoła żaden nawet najpiękniejszy nowy budynek.

Opis powstał dzięki Panu Januszowi z miejscowości Karsko

Po rewaloryzacji zabytek będzie miejscem spotkań mieszkańców. Będą się tu odbywać wydarzenia związane ze sztuką, kulturą, historią oraz zabawą.

W 2023 roku Fundacja Most the Most ogłosiła Konkurs Nasz Zabytek w województwie zachodniopomorskim. Jego mieszkańcy zgłaszali obiekty, którym chcieliby dać nowe życie. Dla jednego zwycięskiego obiektu w województwie Fundacja przewidziała grant w wysokości 1 miliona złotych. Cel? Rewaloryzacja zabytku i dostosowanie go do potrzeb lokalnej społeczności.

Mieszkańcy gminy Nowogródek Pomorski podjęli inicjatywę i wspólnie zgłosili w konkursie kościół poewangelicki w Giżynie (który jest własnością skarbu państwa).
Dzięki ich zaangażowaniu i otwartości na współpracę zarządców Giżyna, zabytek ten zwyciężył w konkursie w województwie zachodniopomorskim. Spełnił on kryteria konkursowe oraz zdobył największą liczbę punktów.

Po ogłoszeniu wyników przyszedł czas na II Konkurs Nasz Zabytek. Mieszkańcy, skupieni wokół zwycięskiego obiektu, ponownie mogą zabrać głos i zgłaszać pomysły na użytkowanie budynku. Przedstawiciele Fundacji Most the Most spotkali się z lokalną społecznością i włodarzami Giżyna na konsultacje pomysłów.

170

zgłoszeń
wpłynęło w pierwszym etapie
konkursu dla woj. zachodniopomorskiego
w 2023 r.

46

obiektów zgłoszono
do konkursu

30

zabytków
przeszło ocenę formalną

32

Grant od Fundacji Most the Most wynosi 1 milion złotych.
Te pieniądze zostaną wykorzystane na remont i przystosowanie budynku do potrzeb lokalnej społeczności.

Scroll to Top
Skip to content