Tegoroczne życzenia składamy Wam z kartą przedstawiającą piękną szopką bożonarodzeniową. Skąd pochodzi tradycja budowania szopek? Gdzie w Polsce zobaczymy najpiękniejsze? Przeczytajcie więcej.
Pierwszą szopkę bożonarodzeniową datuje się na lata 30. IV w. Wtedy cesarzowa Helena nakazała zbudowanie w betlejemskiej grocie marmurowego żłóbka. Kilkadziesiąt lat później z inicjatywy św. Hieronima, który ok. 386 r. osiadł w Betlejem, dodano figury świętej rodziny i pasterzy.
W 1223 roku św. Franciszek zorganizował w miejscowości Greccio pierwszą żywą szopkę bożonarodzeniową. Inscenizacja w pełnej skali miała przybliżyć prostym ludziom przyjście na świat Syna Bożego. Szopka przedstawiała wnętrze stajenki betlejemskiej wraz z osobami i żywymi zwierzętami.
Tradycję szopek bożonarodzeniowych zapoczątkował w Polsce w XIII wieku zakon franciszkanów. Pierwsza z nich powstała w kościele św. Andrzeja w Krakowie. Część figur zachowała się do dziś. Nie jest tajemnicą, że przez wielu krakowskie szopki są uznawane za najokazalsze w całej Polsce. W 1937 roku zorganizowano tu I Konkurs na Najpiękniejszą Szopkę Krakowską. Tradycja ta nadal żyje i jest nie lada wydarzeniem. Do 27 lutego 2022 r. dzieła można podziwiać na wystawie pokonkursowej w Pałacu Krzysztofory.
Pamiętajmy, że krakowskie szopki nie są jedynymi w Polsce! Od roku 2018 tradycja wykonywania szopek znajduje się na Liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
Właściwie w każdym zakątku Polski możemy oglądać szopki bożonarodzeniowe. I tak przykładowo w olsztyńskiej szopce (woj. śląskie) możemy naliczyć ponad 800 drewnianych figur.
W Warszawie, w krypcie kościoła kapucyńskiego, zobaczymy szopkę z 1948 roku. Mimo tego, że jest ruchoma, nie posiada w konstrukcji nowoczesnych urządzeń elektronicznych.
Z kolei największa szopka ołtarzowa w Europie, zbudowana wewnątrz świątyni, znajduje się w katowickich Panewnikach. Początki jej budowy sięgają 1908 roku. Jej wysokość sięga aż czterech pięter.
Czy w Waszych okolicach można napotkać szopki bożonarodzeniowe? Jakie są?
Tekst powstał na podstawie:
- https://mnwr.pl/intrygujace-tradycja-budowania-szopek-bozonarodzeniowych/
- https://kulturapodkarpacka.pl/wydarzenia/szopki-bozonarodzeniowe-w-tradycji-polskiej
- https://muzeumkrakowa.pl/wystawy/szopki-w-palacu-krzysztofory