Willa Victoriusa w Grudziądzu została wybudowana w 1900 roku i przez wiele lat należała do rodziny grudziądzkich przedsiębiorców (Richarda Victoriusa, a później jego syna Carla) – właścicieli znanej emalierni Herzfeld & Victorius. W okresie II RP została zakupiona przez Samuela Halperina, naczelnego dyrektora Towarzystwa Akcyjnego „PePeGe” Polski Przemysł Gumowy w Grudziądzu. Natomiast po II wojnie światowej była własnością Skarbu Państwa i mieściła tam m.in. komisariat policji. Obok wartości historycznych i sentymentalnych

Wodociągowa wieża ciśnień znajduje się przy przejeździe kolejowym na skrzyżowaniu ulicy Dworcowej i Pocztowej. Linia kolejowa przebiegająca przez Nakło nad Notecią została uruchomiona w sierpniu 1851 roku i wpłynęła na przyspieszenie rozwoju miasta. Dzięki niej powstawały kolejne spichlerze, tym razem w pobliżu torów kolejowych (wcześniej budowano blisko rzeki Noteć, co związane było funkcjonowaniem transportu rzecznego opartego o Noteć i Kanał Bydgoski). W pobliżu dworca powstał (istniejący nadal)

Dzieło Rogowe (Fort rogowy), należące dawniej do Cytadeli Twierdzy Grudziądz, to fascynujący zabytek architektury militarnej. Jest to potężna budowla ziemno-ceglana, która rozciąga się na długości ok. 500 m i leży na krawędzi skarpy Kępy Fortecznej nad samą Wisłą. Wybudowane w zaledwie dwa lata (1788–1789) wg projektu Pawła von Gontzenbacha stanowiło tzw. dzieło zewnętrzne Cytadeli, wysunięte w kierunku miasta. Wzmacniało ogniem flankowym obronę podejścia do Bramy Górnej Cytadeli.

Obiekt wybudowano w 1914 roku. W przeszłości pełnił funkcje mieszkalne, w późniejszym czasie dobudowano pomieszczenia gospodarcze. Obecnie nie jest wykorzystywany w żaden sposób. Budynek znajduje się na jednej z głównych ulic Unisławia, wsi gminnej. Opis powstał dzięki Pani Agnieszce z Unisławia. „Marzymy o miejscu, w którym będziemy mogli przychodzić niezależnie od pory dnia czy nocy, z infrastrukturą dostosowaną do osób niepełnosprawnych…Jest mi bardzo szkoda tego budynku, to może być perełka na mapie naszej

Zajazd powstał w 1912 r. Budynek ten był siedzibą Urzędu Miejskiego w Kowalewie Pomorskim. Usytuowany jest w centralnej części miasta i jest jego wizytówką. Dla mieszkańców gminy stanowi dużą wartość. Opis powstał dzięki pani Renacie.

Park Stare Planty to najstarszy park chełmiński, założony w 1825 r. z inicjatywy ówczesnego burmistrza miasta, Ludwika Halmhubera. Zajmuje powierzchnię 3,64 ha, położony przy ul. Stare Planty, tuż za północnym fragmentem murów miejskich. Nieodłączną jego częścią (mimo pewnego oddalenia) jest obiekt tak rzadko łączący w sobie 2 funkcje sakralną i kulturalną – Brama Grudziądzka (zwana dawniej Grubińską) jedna z bram, której nie rozebrano w XIX wieku. Zbudowana pod koniec