Staroźreby | Kompleks pałacowo-parkowy „Pałac Bromirskich”

Pałac znajduje się w połowie drogi między Płockiem a Płońskiem. Pierwsze zabudowania na terenie dzisiejszego pałacu murowanego w Staroźrebach powstały w pod koniec XVI w., w typie wilii włoskiej. Prawdopodobnie był to jedyny tego rodzaju obiekt na Mazowszu. Majątek należał wtedy do biskupa chełmskiego Wojciecha Staroźrebskiego. W latach 1580–1769 był własnością rodziny Krasińskich, którzy wzbogacili bryłę obiektu o galerię oraz przebudowali elewacje. Następnie majątek został sprzedany Onufremu Bromirskiemu, który przebudował go w latach 1802–1807 wg projektu Hilarego Szpilowskiego. Nadał on pałacowi formę klasycystycznej rezydencji szlacheckiej — poszerzył obiekt w kierunku wschodnim, nadbudował piętro i portyk oraz nadał elewacjom nowy wygląd. Od frontu uwagę zwraca potężny, czterokolumnowy portyk z herbami Pobóg (po lewej) i Jastrzębiec. W latach 1891 i 1902 na piętrze pałacu wykonane zostały polichromie autorstwa Władysława Bończa-Rutkowskiego (ze względu na stan podłogi na piętrze nie udało mi się do nich dotrzeć i nie wiem czy są zachowane). W 1912 roku nastąpiła przebudowa elewacji – m.in. dobudowa tarasu/balkonu do elewacji ogrodowej. Do wybuchu II wojny światowej właścicielem majtku był hrabia Stadnicki. W czasie wojny przejęli go Niemcy, a po jej zakończeniu przeszedł na własność Skarbu Państwa, został wyremontowany i urządzono w nim szkołę średnią z internatem.

Obecnie istniejący budynek to obiekt dwukondygnacyjny, częściowo podpiwniczony, wymurowany z cegły i otynkowany. Wzniesiony został na planie wydłużonego prostokąta z ryzalitem w osiach elewacji frontowej i ogrodowej. Ryzalit w elewacji frontowej przedłużony jest czterokolumnowym portykiem, natomiast ryzalit w elewacji ogrodowej został zamknięty trójbocznie. Bryła pałacu zwieńczona jest dachem czterospadowym, portyki kryte są dachami dwuspadowymi, z kalenicami ustawionymi prostopadle do kalenicy dachu części głównej. Budynek usytuowany jest w centrum miejscowości Staroźreby, na terenie parku w stylu klasycystycznym. Po latach, kompleks pałacowo-parkowy wrócił w posiadanie Gminy Staroźreby. Aktualnie jest w bardzo złym stanie technicznym i wymaga podjęcia natychmiastowych działań mających na celu przywrócenie jego dawnej świetności. Należy przerwać proces degradacji technicznej zabytku, aby nie doprowadzić go do całkowitego pozbawienia wartości zabytkowej. Jednym z najpilniejszych, podstawowych działań jest wymiana stolarki okiennej i drzwiowej – piękne, drewniane okna wraz z ościeżnicami, obecnie są bardzo zdewastowane. Jeżeli nie podejmiemy żadnych działań, może się okazać, że wkrótce pałac będzie istniał wyłącznie w kronikach.

Opis powstał dzięki Pani Justynie z miejscowości Staroźreby.

Scroll to Top
Skip to content