Barczewo | Synagoga

Synagoga w Barczewie

zwycięzcą Konkursu Nasz Zabytek

województwo warmińsko-mazurskie, edycja 2022


Mieszkańcy powiatu Olsztyńskiego wzięli sprawy w swoje ręce i zainicjowali zmiany, które już przynoszą wspaniałe efekty.
Zaczęło się od Konkursu Nasz Zabytek Fundacji Most the Most, ale na tym nie koniec!
Dawna synagoga w Barczewie przechodzi właśnie przemianę. Po rewaloryzacji będą korzystać z niej mieszkańcy powiatu.
To wszystko dzięki zaangażowaniu lokalnych społeczności, przedstawicieli powiatu Olsztyńskiego i miejscowych organizacji.
Poznaj ich historię!


Aktualności z Barczewa

1 2 3

Po rewaloryzacji zabytek będzie całorocznym miejscem integracji, obcowania z kulturą, warsztatów na temat dziedzictwa warmińskiego oraz miejscem spotkań wszystkich mieszkańców.

Będą się tu odbywać koncerty, wieczorki autorskie, spektakle teatralne, spotkania Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Zagospodarowany zostanie także teren na zewnątrz, który posłuży na wydarzenia plenerowe.

Prace rewaloryzacyjne zabytku to duże wyzwanie. Powiat Olsztyński i jego wykonawcy dążą do tego, by budynek był zarówno piękny, jak i funkcjonalny. Nad całym procesem czuwają służby konserwatorskie, które dokładają starań, by tkanka historyczna zabytku została zachowana we właściwy sposób.

Grant od Fundacji Most the Most wyniósł 1 milion złotych.

Zobaczcie na zdjęciach jak przebiegają prace.

W 2022 roku Fundacja Most the Most ogłosiła Konkurs Nasz Zabytek w województwie warmińsko-mazurskim. Jego mieszkańcy zgłaszali obiekty, którym chcieliby dać nowe życie. Dla jednego zwycięskiego obiektu w województwie Fundacja przewidziała grant w wysokości 1 miliona złotych. Cel? Rewaloryzacja zabytku i dostosowanie go do potrzeb lokalnej społeczności.

Mieszkańcy Powiatu Olsztyńskiego podjęli inicjatywę i wspólnie zgłosili w konkursie dawną synagogę w Barczewie, która jest w rękach powiatu.
Dzięki ich zaangażowaniu i otwartości na współpracę włodarzy Powiatu Olsztyńskiego zabytek ten zwyciężył w konkursie w województwie warmińsko-mazurskim. Spełnił on kryteria konkursowe oraz zdobył największą liczbę punktów w regionie.

Po ogłoszeniu wyników przyszedł czas na II Konkurs Nasz Zabytek. Mieszkańcy, skupieni wokół zwycięskiego obiektu, ponownie zabrali głos i zgłaszali pomysły na użytkowanie budynku. Przedstawicielki Fundacji Most the Most spotkały się wówczas z lokalną społecznością i włodarzami Powiatu Olsztyńskiego. Konsultacje pomysłów przyniosły wiele owocnych wniosków.

368

zgłoszeń
wpłynęło w pierwszym etapie
konkursu dla woj. warmińsko-mazurskiego
w 2022 r.

40

obiektów zgłoszono
do konkursu

22

zabytków
przeszło ocenę formalną

53

W październiku 2022 roku podpisano umowę między powiatem Olsztyńskim a Fundacją Most the Most.

Synagoga, czyli dom modlitwy w Barczewie, jest jedynym w województwie warmińsko-mazurskim obiektem ogólnodostępnym, który pozostał niezniszczony w czasie tzw. nocy kryształowej w 1938 roku. Dzisiaj mieści się tu Galeria Sztuki ,,Synagoga”, która działa jedynie w okresie letnim, ponieważ nie ma ogrzewania.

W okresie wakacyjnym i urlopowym dzieje się w tym miejscu bardzo wiele działań kulturalnych, edukacyjnych i turystycznych, m.in. wernisaże, wystawy, koncerty, sztuki teatralne. Odbywają się spotkania z ciekawymi ludźmi, wykłady UTW, warsztaty artystyczne dla dzieci i młodzieży, spływy kajakowe. W tym krótkim ciepłym czasie jest kumulacja wszelkiego dobra w tym wyjątkowym miejscu z niezwykle dobrą energią! Realizowane są projekty, które integrują wszystkie pokolenia, łączą ludzi o różnych poglądach, tradycjach i zwyczajach.

W budynku byłej synagogi od 30 lat mieści się Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego ,,Pojezierze” w Olsztynie, oddział w Barczewie. Stowarzyszenie działając non-profit, skupia wyłącznie wolontariuszy, którzy z potrzeby serca i aby ocalić od zapomnienia to właśnie miejsca, mając świadomość, że ,,bez przeszłości nie ma skrzydeł „.

Barczewo, dawniej Wartenburg, był wspólnotą wielu różnych grup społecznych. Byli tu Niemcy, Polacy, Warmiacy, katolicy, protestanci, Żydzi i wszyscy żyli w sąsiedzkiej zgodzie do 1933 roku, gdy Hitler dochodzi do władzy. Nastaje czas dyskryminacji i większość Żydów opuszcza Wartenburg. W 1937 roku Gmina żydowska sprzedaje synagogę za 4800 marek Katarinie Kuck, mieszkance miasteczka. Być może był to powód dla którego Niemcy nie zniszczyli w czasie nocy kryształowej tej bożnicy żydowskiej. Barczewska synagoga znajduje się na trasie turystycznej na Wielkie Jeziora Mazurskie. Odwiedzają ją turyści z całego kraju, Europy i świata. Oprócz sali modlitewnej dla mężczyzn i babińca dla kobiet, w ogrodzie znajduje się fragment mykwy, czyli łaźni żydowskiej, która mieściła się nad brzegiem Kanału Młyńskiego, a dzisiaj Pisy Warmińskiej. W 2017 sprowadzono odzyskane 24 macewy z barczewskiego kirkutu i utworzono lapidarium pod warmińskim niebem. W 2020 roku synagoga została zeskanowana, tego też roku konserwator zabytków dokonał odkrywek na ścianach i elementach drewnianych. Dzisiaj wiemy jakie kolory były oryginalne na drzwiach, oknach, filarach i babińcu.

Synagoga łączy ludzi o różnych poglądach, zwyczajach, religii. Uczy wzajemnego szacunku do inności i przeszłości, bo ,,dzisiaj” jest mostem między tym co było, a tym co będzie! Parcela wybrana przez Żydów, na której postawiono dom modlitwy należy do miejsc wyjątkowych i magicznych! Tak wówczas jak i obecnie można w tym miejscu odpocząć, posilić się, pomodlić, wysłuchać wielu tajemnic i… powrócić za rok!

link: Barczewska synagoga by Sławomir Ostrokwski on Genially

Opis powstał dzięki Pani Krystynie z Barczewa.

Scroll to Top
Skip to content