Kuźnia Wodna w Oliwie to unikatowy zabytek i jedyny tego typu działający obiekt w Polsce zachowany do dziś. Po raz pierwszy wymieniona została w źródłach pisanych w 1597 r., a pracowała aż do 1948 r. Funkcjonowała przez prawie 350 lat wykorzystując siłę spiętrzonych wód Potoku Oliwskiego. Nad potokiem kiedyś działało ok. 25 młynów. Mełły zboże, produkowały papier, a także przekłuwały metale, z których kowale produkowali przedmioty codziennego użytku. Kuźnia Wodna jest największym i najdłużej

Podziemna poterna to część całego systemu fortyfikacji mających służyć obronie Gdańska w okresie od XVII aż po XIX wiek. Podziemna klatka schodowa prowadziła od Reduty Koszarowej usytuowanej na szczycie Biskupiej Górki do podnóża zbocza. Była to dla wojska stacjonującego w koszarach bezpieczna część drogi do sąsiedniego bastionu Wiebego na Starym Przedmieściu. Reduta koszarowa jest w większej części odrestaurowana i mieszczą się w niej szkoła wyższa i liceum (własność kościelna). Natomiast ukryty

Pałac w Damnicy został wzniesiony według projektu znanego architekta niemieckiego Gustawa Knoblaucha. Sala lustrzana z bogato malowanym plafonem z postaciami symbolizującymi pory roku zachowała swój pełny wystrój. Z kolei sala myśliwska zdobiona jest malowidłami, które prezentują zwierzynę miejscowych lasów. Żyrandol w głównym holu oraz witraż przy głównym wejściu wykonane są w stylu secesyjnym. Ciekawostką jest wysoka palma, dla której wybudowano przeszkloną kopułę. Przywieziono ją w 1919

Budynek położony w samym centrum wsi. Był to dom mieszkalny, aktualnie stanowi własność gminy. Położony jest w obrębie strefy ochrony konserwatorskiej historycznego układu ruralistycznego wsi Chłapowo. Budynek jest przykładem charakterystycznej zabudowy Kaszub. Dom pomorski i zabudowa siedlisk gburskich są fenomenem architektonicznym wprowadzonej na pomorskiej wsi w k. XIX w. gospodarki kapitalistycznej. Rozwój systemu kredytowego umożliwił rolnikom inwestycje w gospodarstwa; wspierany przez administrację pruską, dodatkowo